سامانه ۱۹۰ یکی از بسترهای رسمی و ارتباطی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای دریافت نظرات، شکایات و گزارش های مردمی درباره تخلفات و مشکلات حوزه بهداشت، درمان و دارو می باشد. این سامانه با هدف ارتقای سطح نظارت مردمی و افزایش شفافیت عملکرد مراکز درمانی، داروخانه ها و کارکنان حوزه سلامت راه اندازی شده است. افراد و متقاضیان می توانند از طریق تماس تلفنی، پیامک یا مراجعه به سایت، گزارش ها و شکایات خود را ثبت کنند. دسترسی آسان، پیگیری سریع و پاسخگویی مستقیم از ویژگی های کلیدی این سامانه محسوب می گردد.
ضرورت بررسی و آگاهی از عملکرد سامانه 190 به دلیل نقش موثر آن در احقاق حقوق بیماران، ارتقای کیفیت خدمات درمانی و پیشگیری از تخلفات قابل توجه است. افراد با اطلاع از نحوه ثبت شکایت و مسیرهای ارتباطی می توانند سهمی موثر در نظارت بر خدمات سلامت ایفا کنند. همچنین آشنایی با این سامانه می تواند به تسریع فرآیند رسیدگی و رفع مشکلات رایج بیماران و همراهان آنان منجر شود. در نتیجه، آگاهی از سامانه شکایت وزارت بهداشت برای همه مخاطبین حوزه سلامت ضروری می باشد.
به دلیل اهمیت نقش سامانه ۱۹۰ در نظارت بر خدمات درمانی، ارتقای حقوق بیماران و افزایش پاسخگویی در نظام سلامت، توضیحاتی درباره این سامانه، حوزه های تحت پوشش آن و شیوه ثبت شکایت ارائه شده است. این موضوع برای افراد و متقاضیان از آن جهت اهمیت دارد که بتوانند در مواجهه با تخلفات یا مشکلات درمانی، اقدام موثری انجام دهند. آشنایی با این مسیر ارتباطی می تواند در شفاف سازی و بهبود عملکرد مراکز بهداشتی موثر باشد.
حوزه های تحت پوشش سامانه ۱۹۰ شامل شکایات مربوط به بیمارستان های دولتی و خصوصی، مطب ها، داروخانه ها، آزمایشگاه ها، مراکز تصویربرداری، درمانگاه ها و همچنین موارد مربوط به بهداشت محیط و غذا می باشد. افراد در صورت مشاهده هرگونه تخلف، کم کاری، رفتار نامناسب یا دریافت خدمات غیر استاندارد می توانند مراتب را در سامانه ثبت کنند. این سامانه در کنار دریافت گزارش های مردمی، نقش موثری در کاهش تخلفات و شفاف سازی عملکرد واحدهای درمانی دارد. تنوع حوزه های تحت نظارت باعث شده تا اکثر مسائل بهداشتی و درمانی قابل پیگیری باشد.
این سامانه، مراجعات مردمی درباره عملکرد بیمارستان های دولتی و خصوصی، درمانگاه ها، مطب ها، مراکز جراحی محدود، و اورژانس ها را دریافت و بررسی می کند. در صورت بروز تخلف یا کم کاری در این مراکز، افراد می توانند از طریق تماس با شماره ۱۹۰ گزارش خود را ثبت کنند. هدف از این سازوکار، افزایش کیفیت خدمات درمانی و پاسخگویی به مطالبات عمومی می باشد.
از دیگر بخش های مهم تحت نظارت این سامانه می توان به داروخانه ها، آزمایشگاه ها، مراکز تصویربرداری پزشکی و مراکز ترک اعتیاد اشاره کرد. در صورت بروز مشکلاتی مانند دریافت مبلغ اضافی، عدم ارائه نسخه دارویی، تاخیر در خدمات آزمایشگاهی یا ارائه خدمات غیراستاندارد، افراد امکان ثبت شکایت در این سامانه را دارند. این موضوع در بهبود نظارت وزارت بهداشت و رسیدگی دقیق تر به تخلفات نقش مهمی ایفا می کند. ارتباط مستقیم مردم با نهادهای نظارتی باعث کاهش تخلفات تکرارشونده در این حوزه ها می شود.
همچنین حوزه های مرتبط با بهداشت محیط، بهداشت غذا، آرایشگاه ها، استخرها، نانوایی ها، مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و حتی خانه های بهداشت نیز زیرمجموعه نظارت این سامانه می باشند. گزارش درباره رعایت نکردن اصول بهداشتی در این مکان ها، از جمله موارد مهم قابل پیگیری از طریق شماره ۱۹۰ است. حوزه های تحت پوشش شماره تلفن شکایات سامانه 190وزارت بهداشت با این گستردگی باعث شده تا بیشتر تخلفات حوزه سلامت قابلیت پیگیری داشته باشند. این فرآیند باعث افزایش شفافیت در نظام سلامت و تقویت اعتماد عمومی به دستگاه های نظارتی می گردد